Wegwerppolitiek

Politiek gaat over Grote Ideeën, zo benadrukken onveranderlijk de handboeken politicologie, de handvesten van politieke partijen, de tekstboeken maatschappijleer, deftige columnisten en hoogdravende politici.
Maar in de huidige economische crisis vertonen bestuurders, politici en beleidsmakers een totaal gebrek aan het soort ideeën en principes waarover ze in vredestijd zo hoog opgeven. Al hun praatjes over wereld-en maatschappijbeelden blijken, eenmaal op de proef gesteld, niet meer dan een intellectueel piramidespel. Een beschamende vertoning.
De Grote Ideeën waarover politici zo graag praten zijn overbekend: Linkse (of liever: socialistische) partijen geloven in een maakbare samenleving met een staat die 'sociale rechtvaardigheid' afdwingt door de gedwongen overheveling van middelen van rijk naar arm, terwijl rechtse (of liever: liberale) partijen menen dat de onbelemmerde werking van vraag en aanbod de optimale verdeling van middelen oplevert.
De financiële crisis heeft dit hele schema overhoop geschopt. De meest laissez-faire president van Amerika sinds Ronald Reagan schroeft de overheidsuitgaven op de valreep nog even op tot historische hoogten, terwijl in Nederland het meest linkse kabinet sinds Den Uyl miljarden belastingeuro's pompt om de koopkracht van de falende bestuurders en beleggers van 's lands grootste banken op peil te houden.
En dat patroon zien we overal in de westerse wereld. Er zit geen enkel idee, geen wereldbeeld, geen overtuiging achter het onbeholpen ad hoc beleid. Van politieke opposities komt weinig anders dan vaak niet eens stilzwijgende instemming.
Als nood wet breekt, dan deugde de wet niet. Maar tien tegen een dat bestuurders, als de stofwolken van de economische puinhoop zijn neergedaald, weer ongeneerd hun principiële praatjes ten beste geven, in dezelfde adem afgevend op 'gelegenheidspolitiek', 'TV-democratie' en 'de waan van de dag'.