Pakistan en Mumbai-terreur: staaltje smart power

Eerder deze week schreef ik dat Pakistan geen belang heeft bij een snelle afhandeling van het onderzoek naar de aanslagen in Mumbai, en tot nog toe dan ook niets anders heeft gedaan dan schaamteloos traineren.

Toch deed Islamabad donderdag een opmerkelijk concessie: Ja, het bloedbad dat gedrogeerde en gehersenspoelde moslimjongens de 26ste november aanrichtten, is althans deels voorbereid op Pakistaanse bodem.

Hoewel de regering zelden met één mond spreekt, zijn de uitspraken van minister van Binnenlandse Zaken Rehman Malik eensluidend. Hij meldde onder meer dat de politie de koper heeft getraceerd van de rubberboten waarmee de terroristen aan land kwamen.

Verschillende sporen leidden naar een schuilplaats van de verboden terreurgroep Lashkar-e-Taiba in Pakistan. Een Pakistaanse handlanger die geldtransacties uitvoerde, is gearresteerd - hij is aangewezen als de hoofdverdachte.

Een andere Pakistaan, die vanuit Barcelona de internettelefonie regelde waarmee de terroristen contact hielden tijdens de slachtpartij, is naar Pakistan gelokt (Malik: 'vraag me niet hoe') en ingerekend.

Uitgebreide informatie dus, waaruit moet blijken dat Pakistan het onderzoek serieus heeft genomen. Toch worden er (wederom) meer vragen opgeroepen dan beantwoord. Zelfs letterlijk, want de minister besloot met een lijst van 30 vragen aan Indiase opsporingsdiensten.

Sommige van die vragen zijn politiek en maatschappelijk explosief - zoals aanwijzingen voor hulp vanaf Indiase bodem. Andere, zoals het verzoek de enige levend opgepakte terrorist in Pakistan te horen, zullen argwaan wekken in India.

Argwaan die toch al wordt gevoed door het feit dat de invloedrijke leider van Lashkar-e-Taiba nog altijd niet is opgepakt, en dat er evenmin duidelijkheid is over de rol van de Pakistaanse inlichtingendienst ISI.

Neemt niet weg dat Pakistan zich op het eerste gezicht bereidwillig heeft getoond. Dat had ongetwijfeld te maken met het bezoek van de nieuwe Amerikaanse speciaal gezant voor Pakistan en Afghanistan, zwaargewicht Richard Holbrooke.

Amerika heeft best wat speelruimte, met de belofte van jaarlijkse miljardensteun aan het geruïneerde Pakistan als wortel en aanvallen van onbemande Amerikaanse drones op Pakistaans grondgebied als stok. Die ruimte heeft de lepe Holbrooke optimaal benut.

'Smart power' indeed!

Pakistan en 'Het Dossier' Mumbai

De nasleep van de lugubere slachtpartij die islamitische terroristen 26 november aanrichtten in Mumbai, is uitgemond in een zelfs voor diplomatieke begrippen bijzonder kinderachtig potje bekvechten. Trouw maken de kranten hier dag in dag uit gewag van iedere lange neus, beschuldigende vinger en uitgestoken tong.

Centraal staat doorgaans de map vol bewijsstukken ('Het Dossier' genaamd) die India in december naar Pakistan zond. De ene dag beweert een lid van het verbrokkelde Pakistaanse regime dat die informatie tekortschiet, de dag daarop roept een Indiase minister dat dat onacceptabel is, en de volgende dag belooft een andere Pakistaan dat er echt actie volgt.

Vraagt de Indiase regering een dag later waar die actie dan blijft, dan luidt het antwoord dat Het Dossier toch onvoldoende bewijs bevat om te vervolgen. Of dat het spoor van hun eigen onderzoekingen naar land X leidt (felle protesten land X). Of dat de daders Indiërs zijn, en het dus een binnenlandse kwestie betreft.

Vervolgens is er altijd wel weer een Indiase politicus te vinden die dan geërgerd roept dat 'alle opties open zijn'. Waarop een ander weer sussend naar 'Het Dossier' verwijst, en alles weer opnieuw begint.

De politieke situatie in Pakistan is diffuus en instabiel, maar India is ook verdeeld over de kwestie. De hindoenationalistische oppositie vindt dat de regerende Congrespartij veel te veel geduld heeft met het trainerende Pakistan.

Tegelijkertijd beschuldigt ze de Congrespartij er van de 'Indiase connectie' van de Mumbai-terroristen te verdoezelen, met het oog op de moslimachterban en de toch al wankele interreligieuze vrede.

Pakistan heeft geen baat bij een snelle oplossing van de zaak. India heeft een revaliderende premier zonder duidelijke plaatsvervanger, en over een maand of twee zijn er verkiezingen. Het bekvechten gaat nog wel even door.

India: Een spons voor terrorisme

Op Irak na wordt geen land zo hevig geteisterd door terrorisme als India. Van islamitische separatisten in Jammu en Kashmir en het Noordoosten tot communisten in het noorden en hindoenationalisten overal wemelt het land van de extremistische groepen die niet terugdeinzen voor gratuit geweld tegen burgers.

Daar komt de dreiging uit het westen bij. Erfvijand Pakistan vertoont steeds meer trekken van een failed state, met meervoudige machtscentra binnen het regime, tribale gebieden waar terroristen hun gang gaan, en sinds kort een volledige regio waar de Taliban de scepter zwaaien, in pre-2001 Afghanistan stijl.

Het Indiase leger noch het inlichtingenapparaat is opgewassen tegen deze golf van moslimextremistisch geweld. Amerikaanse terrorismedeskundigen waren gisteren voor een bezorgde Senaatscommissie in Washington opmerkelijk bot in hun oordeel: India zal de komende jaren fungeren als een spons voor moslimterreur, en de klappen voor het Westen opvangen.

Ze waarschuwden dat het land dringend hulp van de VS nodig heeft, anders zou het 'verleid kunnen worden tot maatregelen die de regionale veiligheid in gevaar brengen'.
Ergo: India moet Pakistan geloofwaardig onder schot houden, om het Westen te doordringen van de noodzaak tot samenwerking.
Een weinig geruststellend vooruitzicht.